راهنمای خرید و استفاده از ظروف پلاستیکی
اگرچه این روزها انواع و اقسام ظروف ایرانی و خارجی چینی و استیل و ملامین در طرح ها و رنگ های متنوع به بازار آمده اما باز هم ظروف پلاستیکی در بیشتر آشپزخانه ها جایگاه ویژه‌ای دارد. امروزه پلاستیک ها جزیی از وسایل اصلی آشپزخانه محسوب می شوند که پس از تهیه و آماده کردن غذا با مواد غذایی تماس پیدا می کنند. غذاها در ظروف پلاستیکی تهیه، بسته بندی و گاهی مصرف می شوند. در خانه نیز بسیاری از غذاها و باقی مانده آنها در ظروف پلاستیکی ذخیره می شوند؛ ولی آیا این ظروف پلاستیکی تاثیری روی سلامت غذا ندارند و اصلا چه نکاتی را باید در تهیه و خرید آن ها مدنظر قرار داد؟
حقیقت نشان می دهد که ذرات بسیار کوچک پلاستیک ها به غذاهایی که درون این ظرف‌ها ریخته می شود و یا غذاهایی که در آن ها نگهداری می شود وارد شده و از این راه وارد بدن افراد می‌شود. پرهیز از انتقال مواد موجود در پلاستیک به غذا اجتناب ناپذیر است. گرم کردن غذا درون ظروف پلاستیکی سبب افزایش انتقال این ذرات به غذاها می شود. این مهاجرت یا انتقال زمانی که درون ظروف پلاستیکی غذاهای چرب، شور و یا اسیدی ریخته شود، بیشتر است.
اینکه واقعا چه میزان از این مواد از این طریق وارد بدن می شود، هنوز کاملا مشخص نیست. اگرچه بسیاری از مواد شیمیایی که در ظروف به کار می روند ایمن و بی خطرند اما نباید با اطمینان کامل از آن ها استفاده کرد. در پلاستیک‌ها دو ماده شیمیایی مهم همیشه در حال تحقیق و بررسی هستند، یکی بیسفنول A و دیگر گروهی از مواد شیمیایی که به نام فتالیت‌ها خوانده می شوند.
داستان بیسفنول ها و فتالیت‌ها
بیسفنول A ماده‌ای است که برای تهیه پلاستیک های سبک اما سخت به نام پلی‌کربنات کاربرد دارد. این ماده با ایجاد تغییراتی روی عملکرد هورمون‌ها در بدن زمینه را برای بروز برخی از سرطان‌ها مانند سرطان پروستات و پستان فراهم می کند. بیسفنول A می‌تواند رویDNA سلول‌ها اثر گذاشته و جهش ژنتیکی به وجود آورد که کنترل آن مشکل خواهد بود. این ماده سمی می تواند موجب بسیاری از ناهنجاری‌های غیرقابل جبران در بدن شود و بیماری‌های غیرقابل علاجی را به وجود آورد که بعضی از آن ها عبارتند از:
* بلوغ زودرس و رشد بیش از اندازه پستان ها در دختران جوان
* به وجود آمدن رفتارها و خلق و خوی جنس مخالف در شخص
* تغییرات در عملکرد هورمون‌ها و کاهش ترشح هورمون تستوسترون
* بزرگ شدن غده پروستات در مردان
* کم شدن تعداد و کیفیت اسپرم مردان
* تغییرات در فعالیت‌های سیستم ایمنی بدن
* تغییرات خلق و خو و بروز تندخویی و پرخاشگری
* زنان بارداری که در معرض فتالیت‌ها قرار می گیرند، بیشتر صاحب فرزند پسری می شوند که دچار اختلالات تناسلی است.
پلاستیک؛ از دیروز تا فردا
دیدید که مواد موجود در ظروف پلاستیکی خطرات بالقوه‌ای برای سلامت دارد. برای سال های متمادی تصور می شد که ظروف پلاستیکی برای سلامت بی ضرر است اما اکنون سوالات زیادی در مورد ایمن بودن این ظروف مطرح است. ظروف پلاستیکی در زندگی ما جای زیادی برای خود باز کرده‌اند و در بیشتر خانه‌ها استفاده می شوند اما دلیل مصرف این ظروف پلاستیکی چیست؟ چرا با همه این اوصاف در خانه همه ما انواع سبد، بشقاب و حتی لیوان های پلاستیکی هنوز کاربرد بیشتری نسبت به سایر انواع ظروف دارند؟ ما پلاستیک ها را انتخاب می کنیم چرا که:
* این ظروف سبک و نشکن بوده و برای استفاده سالمندان و کودکان بسیار مناسب تر از سایر ظروف است چرا که خطری برای این گروه سنی ندارد.
* عایق حرارتی و الکتریکی خیلی خوبی هستند.
* در برابر حلال های شیمیایی مقاوم هستند.
* قارچ و کپک در آن نفوذ نمی کند.
* قابلیت رنگ پذیری داشته و تنوع در شکل و رنگ آن ها بیشتر است.
* ارزان و قابل حمل بوده و برای بسیاری از خانواده‌ها مقرون به صرفه است.
دشمنی مایکروویو با پلاستیک
از آنجایی که پلاستیک ها در موقع حرارت دیدن اجبارا مقدار قابل توجهی از مواد شیمیایی زیانبار موجود در خود را از دست می دهند، بهتر است برای گرم کردن یا پختن غذا از ظروف پلاستیکی در مایکروویو استفاده نشود. در عوض برای گرم کردن غذا می توان از ظروف شیشه ای و سفالی استفاده کرد. اگر به هر دلیلی مجبورید برای گرم کردن غذا در مایکروویو از پلاستیک استفاده کنید، حتما باید از ظروف پلاستیکی که می شود در مایکروویو از آن استفاده کرد و به هیچ عنوان خراش و شکستگی در آن وجود ندارد، استفاده کنید. با وجود این، مقداری از مواد شیمیایی موجود در پلاستیک وارد غذا می شود و به بدن می رسد.
امروزه دانشمندان موفق شده‌اند پلاستیک هایی را به وجود آورند که ریشه گیاهی دارند؛ پلاستیک هایی که از ذرت و برنج و نشاسته درست می شوند. این، قدم مثبتی است به سوی غیرپلاستیکی کردن محیط زیست و دوری کردن از بروز بسیاری از بیماری‌ها و ناهنجاری های مربوط به آن.
*مطالب مرتبط:
چه ظرفی برای پخت غذا بهتر است؟
از ظروف پلاستیکی با احتیاط استفاده كنید
در لیوان پلاستیكی، مایع داغ نریزید
